การกลายพันธุ์ หรือ การผ่าเหล่า หรือ มิวเทชั่น , มิวเตชั่น (Mutation) คือ สภาพของสิ่งมีชีวิตที่เกิดมีการเปลี่ยนแปลงทางพันธุกรรม ทำให้พันธุกรรมของสิ่งมีชีวิตที่เกิดการกลายพันธุ์(การผ่าเหล่า, มิวเทชั่น, Mutation)นั้น เกิดการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมที่เคยเป็น หรือ แตกต่างไปจากประชากรของสิ่งมีชีวิตชนิดนั้น โดยเฉพาะ การเปลี่ยนแปลงของยีน(Gene)ของสิ่งมีชีวิตนั้น

การกลายพันธุ์ (การผ่าเหล่า, มิวเทชั่น, Mutation) จัดว่าเป็นกลไกหนึ่งของการวิวัฒนาการ ซึ่งอาจจะทำให้เกิดลักษณะของสิ่งมีชีวิตที่ดีขึ้นกว่าเดิม หรือ แย่ลงกว่าเดิมก็ได้ หรือ อาจจะทั้งไม่ดีขึ้นและไม่แย่ลงเลยก็ได้ ถ้าดีกว่าเดิมอาจทำให้สิ่งมีชีวิตที่มีการกลายพันธุ์(การผ่าเหล่า, มิวเทชั่น, Mutation)นั้นอยู่รอดในธรรมชาติได้ดีกว่าเดิม(เกิดวิวัฒนาการที่ดีขึ้น) หรือ ถ้าแย่กว่าเดิมอาจทำให้สิ่งมีชีวิตที่มีการกลายพันธุ์ (การผ่าเหล่า, มิวเทชั่น, Mutation)นั้นเกิดโรค หรือ ภาวะต่างๆที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการดำรงชีวิตก็ได้(เกิดการวิวัฒนาการที่ไม่ดี